BAHASA KREOL

SITUASI 32

Bahasa Kreol merupakan bahasa yang sudah menjadi bahasa ibunda serta merupakan bahasa pertama bagi sesebuah keluarga atau pun kelompoknya. Penggunaan bahasa ini tidak terbatas kepada kelompoknya sahaja, malah turut juga ditiru sebutannya oleh masyarakat Melayu yang hidup bersama kelompok penutur tersebut. Menurut R.A. Hudson (1983: 66), menyatakan bahawa bahasa kreol adalah daripada bahasa pidgin yang telah diterima sebagai bahasa natif. Manakala Peter Trudgill pula mendefinisikan bahasa kreol sebagai bahasa pidgin yang telah mempunyai penutur-penutur yang menukarkannya sebagai pertama, seperti yang tersebut dalam bukunya yang telah diterjemahkan oleh Nik Safiah Karim (1984: 234) “Sosiolinguistik Satu Pengenalan”. 

  “Bahasa Kreol ialah bahasa yang bukan berasal daripada bahasa tempatan sesebuah negara tetapi datang dari luar. Ia telah begitu lama digunakan dan menerima unsur-unsur bahasa tempatan. Bahasa itu kemudiannya menjadi bahasa natif atau bahasa ibunda bagi kelompok penutur dalam masyarakat berkenaan.” 

     

 Sementara Asmah Haji Omar (1991: 28) pula berpendapat bahawa bahasa kreol adalah bahasa kacukan yang sudah mantap, yang merupakan kacukan daripada sekurang-kurangnya dua bahasa. Daripada penerangan dan petikan tersebut, dapatlah disimpulkan bahawa bahasa kreol adalah asalnya daripada bahasa pidgin atau bahasa lingua franca yang telah diterima masuk ke dalam bahasa tempatan dan telah diterima sebagai bahasa pertama mereka. Para pengkaji tempatan juga bersetuju dengan pendapat bahawa bahasa kreol  bukanlah bahasa pidgin atau bahasa tempatan tetapi bahasa kreol itu adalah bahasanya yang tersendiri dengan mempunyai ciri-ciri yang tersendiri juga.

Bahasa Kreol mempunyai cirinya yang tersendiri, menurut Nik Safiah Karim dalam bukunya “Sosiolinguistik Satu Pengenalan”, beliau menyatakan bahawa bahasa kreol ini mempunyai lingua franca kerana dituturkan oleh beberapa kumpulan dalam situasi dan konteks mereka sendiri. 

“Keadaan bertambah sulit apabila bahasa  Djuka iaitu antara bahasa kreol yang paling terkenal juga dituturkan dalam bentuk pidgin sebagai lingua franca oleh beberapa kumpulan orang Dayak Amerika yang tinggal di situ.” 

Bahasa Kreol juga mempunyai ciri kemasukan unsur-unsur kesalahan, jika diteliti terhadap bahasa Baba dan Nyonya didapati bahawa bahasa ini banyak dipinjam daripada bahasa Cina terutamanya bahasa Hokkien. Dengan demikian, kebanyakan perkataanya mempunyai penyebutan bunyi yang hampir sama dengan bahasa Hokkien. Contohnya: 

  Perkataan    Sebutan 

  Lauteng    lau-teng 

  Teko     te-ko 

  Kuchai     ku-chai 

  Kueh Tiau    kutiau

Namun begitu makna perkataan tersebut tidak lari daripada makna yang terdapat dalam bahasa Melayu. Namun begitu makna perkataan tersebut tidak lari daripada makna yang terdapat dalam bahasa Melayu. Misalnya ayat bahasa Melayu dibandingkan dengan bahasa Baba dan Nyonya. Cuma unsur tatabahasa adalah tidak tepat jika ditinjau dari sudut bahasa Melayu. Contohnya: 

 Saya mahu masak nasi. (Ayat bahasa Melayu) 

 Gua mo masak nasik. (Ayat Baba Nyonya)

PENDAPAT: Sememangnya, terdapat banyak faktor yang menyebabkan wujudnya bahasa kreol dalam masyarakat di Malaysia. Berdasarkan analisis yang dibuat dengan rujukan terperinci mengenai bahasa kreol ini dapatlah dikupas beberapa faktor yang telah mempengaruhi kewujudan bahasa kreol itu sendiri, antara yang terpenting merupakan faktor geografi, faktor perkahwinan, faktor perniagaan dan juga  faktor pembeza.